όλα μας τα προϊόντα και οι συνταγές μπορούν να παραχθούν σύμφωνα με τις ανάγκες του πελατών
Κ.Α. 700 ΜΙΚΤΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΚΟΥΝΕΛΙΩΝ ΟΙΚΟΣΙΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ
Λίγα λόγια για τα κουνέλια….
Η λέξη κουνέλι δεν είναι όρος της συστηματικής βιολογίας. Χρησιμοποιείται για αυτά τα είδη διάφορων γενών, που μοιάζουν με το ευρωπαϊκό κουνέλι, ενώ τα άλλα είδη των γενών αυτών ονομάζονται λαγός ή πίκα. Γι’ αυτόν το λόγο το ταξινομοπλαίσιο στην δεξιά πλευρά δεν ορίζει τα κουνέλια, αλλά μόνο απαριθμεί τα γένη, που μεταξύ άλλων περιέχουν είδη, τα οποία ονομάζονται κουνέλια, δηλαδή στα αγγλικά rabbits.
Το κουνέλι (αρχ. κόνικλος) είναι μικρό θηλαστικό της οικογένειας των λαγοειδών (Leporidae), που ζουν σε πολλά σημεία του κόσμου. Υπάρχουν επτά διαφορετικά γένη στην οικογένεια. στα οποία ταξινομούνται τα κουνέλια, συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Κουνελιού (αγριοκούνελο – Oryctolagus cuniculus), του Συλβίλαγου (γένος Sylvilagus; 13 είδη), και του Λαγού Amami (Pentalagus furnessi, ένα είδος υπό εξαφάνιση στο Amami Oshima, Ιαπωνία). Υπάρχουν πολλά ακόμα είδη κουνελιών, τα οποία, μαζί με το Συλβίλαγο, το πίκα (pika, λαγόμορφο θηλαστικό της Ασίας) και το λαγό σχηματίζουν την τάξη Lagomorpha.
Γενικά, τα κουνέλια ζουν για 4 – 10 έτη. Έχουν μήκος σώματος από 40 – 50 εκατ. του μέτρου, κοντή ουρά, τρίχες δέρματος παχιές με διάφορα χρώματα, που ποικίλουν ανάλογα με τη φυλή, αυτιά μακριά και πόδια με νύχια.
Αγριοκούνελα (διαφορές)
Το άγριο κουνέλι έχει μήκος 25-35 εκατ. και βάρος 2-2,5 χιλ/μα. Έχει χρώμα λευκό, με τρίχες μέσα στο λευκό χρώμα διάσπαρτες φαιές. Πολλές φορές βρίσκουμε και κουνέλια με μαύρο χρώμα, αλλά αυτά έχουν διασταυρωθεί με κουνέλια οικιακά. Η φυσική ζωή του άγριου κουνελιού ανέρχεται σε 8-9 χρόνια. Ζει σε όλα τα είδη των εδαφών, σε κοιλάδες και βουνά μέχρι 600 μέτρα υψόμετρο. Έχει πολλούς εχθρούς, όπως τους κυνηγούς, τη νυφίτσα, την ικτίδα, την οξογαλή, την αλεπού και σχεδόν όλα τα αρπακτικά πουλιά. Η περίοδος της γονιμότητας του αρχίζει περί τα μέσα Φεβρουαρίου και η εγκυμοσύνη διαρκεί ένα μήνα, με γονιμοποίηση 4-6 φορές το χρόνο.
Το οικόσιτο προέρχεται από το άγριο κουνέλι που συνήθισε να εκτρέφεται και σε κλειστό χώρο, τα κονικλοτροφεία. Η επίδραση της οικόσιτης κονικλοτροφίας και η επιλογή έφερε πολλές ευγενείς επιδράσεις στο αγριοκούνελο, στο μέγεθος του σώματος, στο τρίχωμα, στο μήκος των αυτιών και στη διάπλαση της κεφαλής του. Γενικά, το οικόσιτο κουνέλι είναι πιο παχύσαρκο από το αγριοκούνελο και πολλές φορές ζυγίζει 7-9 χιλιόγραμμα. Μερικές φορές το τρίχωμα είναι φαιό, αλλά επίσης λευκό, μαύρο, σκουρόχρωμο, κηλιδωτό και συνήθως το μήκος του τριχώματος περισσότερο μακρύ. Τα αυτιά του είναι πιο κοντά και το κεφάλι πιο στενό αλλά μακρύτερο. Η γονιμότητα του οικοδίαιτου κουνελιού διαρκεί περισσότερο από του άγριου, με 7-10 γέννες το χρόνο.
Η σχέση του ανθρώπου με το κουνέλι
Η σχέση του ανθρώπου με τον Ευρωπαϊκό Λαγό ή το ‘απλό’ κουνέλι καταγράφηκε για πρώτη φορά από τους Φοίνικες πάνω από 1.000 έτη π.Χ., όταν ονόμασαν την Ιβηρική Χερσόνησο “i-shephan-im”, που σημαίνει “η γη του κουνελιού, κάτι που οι Ρωμαίοι μετέτρεψαν στη λατινική μορφή Hispania και επομένως στη σύγχρονη λέξη “Ισπανία” (Spain)[1]
Ο Ευρωπαϊκός Λαγός (Oryctolagus cuniculus) είναι το μοναδικό είδος κουνελιού που μπορεί να εξημερωθεί. Όλες οι ράτσες των κουνελιών – όπως οι νάνοι και τα κουνέλια Αγκύρας- ανήκουν σε αυτό το είδος. Ωστόσο, τα κουνέλια και οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, πέρα από την εξημέρωση. Τα κουνέλια είναι ένα παράδειγμα ζώου, το οποίο ο ίδιος πολιτισμός μεταχειρίζεται ως τροφή και κατοικίδιο.
Όσα κουνέλια χρησιμοποιούνται για τροφή, είτε καταδιώκονται είτε εκτρέφονται γι’ αυτό το σκοπό. Δολώματα ή όπλα μαζί με σκυλιά διατίθενται συνήθως για το κυνήγι άγριων κουνελιών. Σε πολλές περιοχές εκτρέφονται επίσης κουνέλια για το κρέας τους, μια διαδικασία που ονομάζεται κονικλοτροφία. Η γούνα των κουνελιών χρησιμοποιείται συχνά ως τμήμα ορισμένων αξεσουάρ, όπως εσάρπες ή καπέλα. Τα κουνέλια είναι επίσης πολύ καλοί παραγωγοί κοπριάς. Τα ούρα τους, καθώς περιέχουν μεγάλη ποσότητα αζώτου, καθιστούν τις λεμονιές ιδιαίτερα παραγωγικές. Το γάλα τους ενδέχεται να έχει επίσης μεγάλη φαρμακευτική (δες παρακάτω συνδέσμους) ή θρεπτική αξία εξαιτίας της υψηλής περιεκτικότητας του σε πρωτεΐνη.
Κονικλοτροφία
Η εκτροφή κουνελιών για εμπορική εκμετάλλευση μπορεί να έχει καλές αποδόσεις δεδομένου ότι ακολουθούνται ορθές κτηνοτροφικές πρακτικές. Οδηγίες σχετικά με εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας σε εκτροφές κουνελιών εκδόθηκε το 2014 από τις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες της Κύπρου. Εκτός από τις ασθένειες που μπορούν να προκαλέσουν ζημιές στην παραγωγή, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι γενικοί κίνδυνοι ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων στην παραγωγή κουνελιών.
Υπάρχει πλήθος θεμάτων υγείας που σχετίζονται με τη χρησιμοποίηση των κουνελιών για το κρέας τους, ένα από τα οποία είναι η αρρώστια Pasteurella Tularensis. Ένα ακόμη αποκαλείταιRabbit Starvation, εξαιτίας είτε της χαμηλής περιεκτικότητας του κρέατός τους σε λιπαρά είτε της έλλειψης αμινοξέων στο κρέας τους και της περιορισμένης σύνθεσης αυτών στο ανθρώπινο σώμα.
Οικόσιτα κουνέλια
Ένα υγιές οικόσιτο κουνέλι μπορεί να ζήσει 6-10 έτη. Του αρέσει να πετά εδώ και εκεί παιχνίδια και να ροκανίζει χαρτόνια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί ακόμα και να συμφιλιωθεί με γάτες και σκύλους. Αν και συχνά εγκλωβίζονται σε μικρούς χώρους, τα κουνέλια μπορούν εξίσου να περιφέρονται ελεύθερα, παρόμοια με γάτες και σκύλους, οπότε ονομάζονται ‘οικιακά κουνέλια’. Μεγάλα, φτηνά κλουβιά είναι δυνατό να κατασκευαστούν από ‘Idea-cubes’, που μπορούν να εντοπιστούν σε πολλά καταστήματα.
Τα θηλυκά κατοικίδια κουνέλια πρέπει να στειρώνονται σε μικρή ηλικία, καθώς είναι επιρρεπή στον καρκίνο της μήτρας και μπορεί να υποφέρουν και να οδηγηθούν στο θάνατο αργότερα, αν δεν το αποτρέψουμε. Εκτός αυτού, η στείρωση θα μειώσει πιθανή επιθετική συμπεριφορά που σχετίζεται με τη γέννα. Ο ευνουχισμός των αρσενικών δημιουργεί επίσης πολλά πλεονεκτήματα σχετικά με την υγεία και τη συμπεριφορά τους. Ορισμένα κουνέλια μπορούν να γίνουν υπερβολικά επιθετικά προς άλλα, εκτός κι αν γίνεται προσπάθεια να συμφιλιωθούν μεταξύ τους με τον καιρό. Η στείρωση ή ο ευνουχισμός και των δύο είναι το κλειδί για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας.
Όπως και με τις γάτες, δεν επιτρέπεται να αφαιρούμε τα νύχια των κουνελιών. Καθώς δε διαθέτουν πέλμα στο κάτω μέρος των ποδιών, τα κουνέλια χρειάζονται τα νύχια για ισορροπία. Επομένως, η αφαίρεση των νυχιών από τα πόδια του κουνελιού το καθιστά ανίκανο να περπατήσει, με αποτέλεσμα να σκοντάφτει διαρκώς.
Με την προϋπόθεση ότι δέχονται σωστή φροντίδα, τα κουνέλια μπορούν να γίνουν φιλικά και παιχνιδιάρικα κατοικίδια. Εκτρέφονται σε πολλές περιοχές του κόσμου, τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εσωτερικούς χώρους είναι κατά κανόνα πιο υγιή και πιο κοινωνικά από όσα διατηρούνται σε εξωτερικούς χώρους. Αν στεγάζονται σε εσωτερικό χώρο και δεν διαθέτουν πρόσβαση σε επικίνδυνα σημεία (ιδιαίτερα ηλεκτρικά καλώδια και φυτά που πιθανώς να είναι τοξικά), είναι σχετικά ασφαλή από αρπακτικά, παράσιτα, ασθένειες και ακραίες θερμοκρασίες. Τα κουνέλια που διατηρούνται σε εξωτερικό χώρο πρέπει να διαθέτουν καταφύγιο που να θερμαίνεται το χειμώνα και να σκιάζεται το καλοκαίρι. Τα οικιακά κουνέλια αισθάνονται άνετα σε θερμοκρασίες μεταξύ 10 και 21 βαθμών Κελσίου, ενώ δεν ανέχονται θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου.
Οι κτηνίατροι που εξειδικεύονται στα κουνέλια συστήνουν μια διατροφή αποτελούμενη από καθαρό νερό, ορισμένη ποσότητα συσκευασμένων συνθετικών τροφών και άφθονο σανό καθημερινά. Πρόσθετα λαχανικά (2 κούπες ανά 2,3 κιλά σωματικού βάρους) πρέπει να παρέχονται: καλές επιλογές αποτελούν το μαρούλι (όχι τύπου iceberg), ο μαϊντανός, το αγριοραδίκι, το αντίδι και ο βασιλικός. Καρότα και φρούτα πρέπει να παρέχονται με φειδώ.
Κατάλογος με κατάλληλα φυτά για τη διατροφή των κουνελιών
Αγγελική, Αγκινάρα (φύλλα), Αγριάνιθο, Αγριοκεχρί, Αγριομαϊντανός, Αγριομάραθο, Αγριομηλιά, Αγριομουριά, Αγρωστώδη, Ακακία, Αλσίνη, Αμπέλι, Αμυγδαλιά, Ανθρίσκος ο ασλόφιλος, Άνισον,Αντίδι, Αντράκλα, Αραβόσιτος, Αρακάς, Αραχίδα, Αρνόγλωσσο, Αχλαδιά, Βανάνα, Βατόμουρο, Βελανιδιά, Βερυκοκία, Βιβούρνο / ψευδοδάφνη, Βίκος, Βρώμη, Βρώμος, Γιασεμί, Γογγύλι (ρίζες, φύλλα), Γουλί, Δάλια, Δενδρολίβανο, Δρυς, Δυόσμος, Ελελίφασκος, Ελκά, Ερείκη, Ζαχαρομπίζελο, Ζωχός, Ηλίανθος ο ετήσιος, Ηλίανθος κονδυλόρριζος, Ηράκλειον σφονδύλιον, Θυμάρι, Κάλαμος, Καρνίλια, Καρπούζι (φλοιός), Καρύδια, Κάρυξ, Καρότο, Καστανιά, Καψέλλα, Κέδρος, Κερασιά, Κισσός, Κολλητσίδα, Κουκιά, Κουμαριά, Κουτσομηλιά, Κράμβη, Κράμβη αγροδίαιτος, Κριθή, Λάπαθο, Λαχανίδα, Λάχανο Βρυξελλών, Λεπτοκαριά, Λεύκη, Μαϊνδανός, Μάραθο, Μαρούλι, Μελικουνιά, Μελίλητος, Μηδική δενδρώδης, Μηδική εδώδιμος, Μήλα, Μολόχα, Μουριά, Μπιζέλι, Νεροκάρδαμο, Νερομολόχα, Ονοβρυχία, Οξυά, Παστινάκα άγρια, Παντζάρια, Πασχαλιά, Πατάτα, Πεπόνι, Πεύκη, Πικραλίδα, Πιπεριά, Πίτυρα, Πολύγονον, Πορτοκάλι, Πράσσο, Πτελέα, Ραπάνι, Ρίγανη, Ροδάκινο, Ροδιά, Σέλινο, Σηνέκιο κοινό, Σίτος, Σκόρδο, Σκουλόχορτο, Σμέουρο, Σόγια, Σπανάκι, Σπάρτο, Συκιά, Σύμφυτο φαρμακευτικό, Τεύτλο, Τεύτλο κτηνοτροφικό, Τουσσίλαγκο, Τριφύλι, Τσίπουρα σταφυλιών, Φαγόπυρον, Φαγόπυρον λιβαδιών, Φασολιά, Φάφαρις, Φιλύρα, Φράουλα, Χαρουπιά, Χηνοπόδιον ο καλός Ερίκος, Ψυλόχορτο
Τα οικιακά κουνέλια είναι απαραίτητο να ελέγχονται καθημερινά, καθώς είναι πιθανό να παρουσιαστούν ξαφνικά μολύνσεις και ασθένειες. Τα ”δόντια” δεν πρέπει να μακραίνουν υπερβολικά, διότι σε αυτήν την περίπτωση εμποδίζουν το κουνέλι να τραφεί. Δε συστήνεται να ακονίζουμε ή να κόβουμε τα δόντια του κουνελιού. Είναι προτιμότερο να απευθύνεται κανείς σε έναν κτηνίατρο. Τα δόντια ενός κουνελιού ενδέχεται να μακρύνουν μέχρι και 12 χιλιοστά το χρόνο. Τα νεαρά κουνέλια έχουν μικρά και λευκά δόντια, ενώ τα ηλικιωμένα μακριά και κίτρινα.
Το μουστάκι του κουνελιού είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο όργανο και δεν πρέπει ποτέ να κόβεται. Τα μάτια πρέπει να διατηρούνται καθαρά, χωρίς τσίμπλες. Ο έλεγχος των οπισθίων του κουνελιού είναι απαραίτητος, καθώς τα απορρίμματα που πιθανώς παραμένουν θα προσελκύσουν μύγες, οι οποίες θα αφήσουν αυγά και θα σχηματίσουν κάμπιες. Στη συνέχεια, οι κάμπιες θα τραφούν με σάρκα προκαλώντας έντονο πόνο στο ζώο. Επίσης, πρέπει τα αυτιά, όπως και κάθε άλλο μέρος του σώματος, να είναι καθαρά.
Περιβαλλοντολογικά προβλήματα με κουνέλια
Τα κουνέλια αποτέλεσαν συν τοις άλλοις πηγή περιβαλλοντολογικών προβλημάτων όταν αφέθηκαν από τους ανθρώπους ελεύθερα στη φύση. Εξαιτίας της όρεξής τους και του ρυθμού αναπαραγωγής τους, η αρπαγή αγριοκούνελων μπορεί να αποδειχθεί δύσκολη για τη γεωργία. Δηλητηρίαση με αέριο, φράχτες, κυνήγι, δολώματα και κυνήγι με κουνάβια έχουν χρησιμοποιηθεί ώστε να ελέγχονται οι πληθυσμοί των κουνελιών, αλλά πιο αποτελεσματικές είναι ορισμένες ασθένειες όπως η μυξωμάτωση και η ασθένεια calicivirus. Στην Ευρώπη, όπου τα κουνέλια εκτρέφονται σε μεγάλη κλίμακα, προστατεύονται από τη μυξωμάτωση και την ασθένεια calicivirus μέσω ενός γενετικά μεταλλαγμένου ιού.
Ο ιός αναπτύχθηκε στην Ισπανία και είναι ιδιαίτερα ευεργετικός για τους εκτροφείς κουνελιών. Ο διασκορπισμός του, ωστόσο, σε άγριους πληθυσμούς σε περιοχές όπως η Αυστραλία θα προξενούσε ραγδαία πληθυσμιακή αύξηση, καθώς οι προαναφερθείσες ασθένειες αποτελούν το σημαντικότερο κίνδυνο για την επιβίωση των κουνελιών.
